تحقیق را از نظر هدف می توان به تحقیق بنیادی، کاربردی و اقدام پژوهشی طبقه بندی کرد.

الف. تحقیق بنیادی: در تحقیق بنیادی موارد و جنبه های کاربردی تحقیق در مسایل واقعی و استفاده عملی از نتایج تحقیق کمتر مورد توجه محقق است. انگیزه تحقیق عمدتاً ارضای کنجکاوی محقق و کشف اصول و قواعد کلی حاکم بر روابط پدیده هاست. تحقیق بنیادی توسط دانشمندان رشته های مختلف علوم و اغلب در مورد جانوران و در موقعیت های آزمایشگاهی انجام می گیرد. افراد مورد مطالعه به روش تصادفی انتخاب می شوند و یافته های تحقیق به صورت اصول و قواعد کلی تنظیم و به جامعه تعمیم داده می شود. مجموعه اصول و قواعد حاصل از نتایج تحقیقات بنیادی در هر رشته پایه های دانش بشر را به وجود می آورند که ممکن است به تدوین نظریه های علمی برای تبیین پدیده ها منتهی شوند.

پرسش های زیر از جمله مسایلی هستند که می توانند موضوع تحقیق بنیادی قرار گیرند: مثال ۱. آیا پرخاشگری با سطح هورمون جنسی موجود در خون حیوان نر رابطه دارد؟

محقق ممکن است فرضیه زیر را به عنوان پاسخ احتمالی مسأله مطرح کند و درستی و یا نادرستی آن را مورد آزمایش قرار دهد. بین میزان پرخاشگری در موجود زنده نر و سطح هورمون نرینگی رابطه معنی داری وجود دارد.