مقدمه :
ملي شدن صنعت نفت ايران طي يك مبارزه طولاني طي ساليان دراز توسط رهبري ملت ايران توسط مدرس ، مصدق و كاشاني صورت پذيرفت و نقطة عطفي در مبارزة مردم ايران تحت رهبري انسانهاي مسلمان ، دلسوز و آگاه بو.د كه تا سرنگوني امپرياليسم در بهمن ماه 1357 ادامه داشت .
در سال 1280 مظفرالدين شاه مامتيازي را به شركت خصوصي كوچكي متعلق به ويليام ناكس دارسي انگليسي واگذار كرد كه پرداخت 16 درصد كل سود شركت را به ايران تضمين مي كرد . اين قبل از جنگ جهاني اول بود كه نفت كالايي كم اهميت بود. نفت براي نخستين بار در سال 1895 ميلادي (1238) در پنسيلوانياي آمريكا استخراج شد و در آغاز براي روشنايي و گرمايشي به كار مي رفت تا اين كه هنري‌فورد نخستين خط توليد اتومبيل را روانة بازار كرد . در اوايل قرن بيستم روسيه نيز استخراج نفت را از بندر باكو در درياي خزر آغاز كرد . بعد در روماني نفت پيدا شد كه تنها ذخيرة نفتي شناخته شده در اروپا بود . نخستين چاه نفت در خاورميانه به سال 1289 در جلگة كم ارتفاع چياسرخ در مرز ايران و عراق حفر شد . در سال 1291 در مسجد سليمان نفت كشف شد .
شركت ويليام ناكس دارسي كه يك شركت خصوصي بود به خاطر هزينة بالاي ساخت پالايشگاه در آبادان به مشكل مالي برخورده بود . از طرفي دولت انگلستان كه مي‌خواست قدرت اول پهنة درياها باشد با نگراني شاهد قدرتمندي رو به رشد نيروي دريايي آلمان بود و اين كار جز با قدرت نفت و كشتيهايي كه با نفت حركت مي‌كردند امكان پذير نبود . از اين رو ونيستون چرچيل وزير دريا داري وقت انگلستان و نخست وزير آينده اين كشور به دولت پيشنهاد مشاركت در اين شركت خصوصي را به دولت انگلستان مي دهد مشروط بر اينكه شركت تحت نظارت اكيد انگلستان باقي بماند . بنابراين ايران از آن پس نه فقط با يك شركت خصوصي بلكه با «دولتي مقتدر كه در هيئت يك تاجز ظاهر شده بود» سر و كار داشت . دولت ايران هيچگاه در اين خصوص مورد مشورت قرار نگرفت ، گرچه امتياز را صرفاً و منحصراً به يك فرد بخصوص يعني دارسي واگذار كرده بود . به جاي آن در برابر عمل انجام شده قرار گرفت به اواطلاع داده شد كه شركت نفت انگليس و پ
پشتیبانی 24 ساعته :
09909994252
برچسب ها:
تحقیق ملي شدن صنعت نفت ايران