مقدمه :
واحدهاي تجاري به منظور توليد وفروش كالا خدمات ، در انواع مختلف دارائيها پولي (وجوه نقد، حسابها واسناد دريافتي)، دارائيهاي مولد مشهود (ماشين آلات و تجهيزات زمين ) ودارائيهاي نامشهود (حق اختراع، حق امتياز، علائم تجاري وسرقفلي) سرمايه گذاري مي كنند. علاوه بر اين، واحدهاي تجاري ممكن است وجوهي را صرف خريد سهام واوراق بهادار ساير واحدهاي تجاري نمايند كه حسب مورد به سرمايه گذاريهاي بلند مدت يا كوتاه مدت طبقه بندي شود. موضوع بحث اين نشريه، سرمايه گذاري بلند مدت در سهام واوراق بهادار واحداي تجاري است .
مبناي تفكيك و تمايز بين سرمايه گذاريهاي كوتاه مدت وبلند مدت كه هر دو به عنوان دارائي در تراز نامه طبقه بندي مي شوند ، در واقع ماهيت وهدف سرمايه گذاري است . آن گروه ازسرمايه گذاريها كه به سهولت قابل فروش است ومي توان آن را بدون اين كه خللي در روابط تجاري پديدار شود يا لطمه اي به كار آئي عملياتي واحد تجاري وارد آيد به فروش رساند ، به عنوان دارئيهاي جاري طبقه بندي مي شود . سرمايه گذاريهائي كه به منظور ايجاد ارتباط ومناسبات عملياتي وتجاري با ساير واحدها انجام مي گيرد به عنوان سرمايه گذاريهائي بلند مدت طبقه بندي مي شود . علاوه بر اين ، آن گروه از سرمايه گذاريها كه قابليت فروش سريع ندارد ، هر چند موجب ايجاد وبسط روابط عملياتي وتجاري با ساير واحدهاي تجاري نمي شود ، نيز مي تواند به عنوان سرمايه گذاري بلند مدت معمولا در ترازنامه بعد از دارئيهاي جاري اما قبل از اموال ، ماشين آلات ، وتجهيزات وتحت سر فصل جداگانه اي به همين نام (سرمايه گذاريهاي بلند مدت) ارائه مي شود .
اگر چه براي سرمايه گذاري در سهام واوراق قرضه دلايل بسياري وجود دارد اما انگيزه اصلي ، افزايش درآمد خود را (1) مستقيما از طريق دريافت سود سهام يا سود تضمين شده سرمايه گذاري يا از طريق افزايش قيمت بازار سهام واوراق قرضه يا (2) به طور غير مستقيم از طريق ايجاد وتحكيم روابط مناسب عملياتي با ساير واحدهاي تجاري به منظور بهبود نتايج عمليات خود ، افزايش دهد . معمولا سرمايه گذاريهاي بلند مدت به منظور دستيابي به هدف دوم ، يعني بهبود نتايج عمليات از طريق برقراري روابط مناسب تجاري وعملياتي با واحد هاي تجاري ديگر صورت مي گيرد . زيرا ، واحد سرمايه گذار از طريق اعمال نفوذ وكنترل بر خط مشي هاي مالي وعملياتي واحدهاي سرمايه پذيري كه تامين كننده عمده مواد اوليه مورد نياز واحد سرمايه گذار مي باشد ، خريداران محصولات واحد سرمايه گذار يا ساير واحدهاي تجاري كه با واحد سرمايه گذار ارتباط و مناسبات تجاري دارند ، مي تواند نتايج عمليات خود را به طور مستمر بهبود بخشد.
هدفهاي سرمايه گذاريهاي بلند مدت :
همان گونه كه اشاره شد واحدهاي تجاري ممكن است به دلايل مختلف اقدام به سرمايه گذاري در سهام و اوراق قرضه ساير واحد هاي تجاري نمايند . براي مثال،اين گونه سرمايه گذاريها ممكن است به منظور برقراري مناسبات وايجاد روابط نزديك با توليد كنندگان عمده مواد وكالاهاي مورد نياز يا فروشندگان محصولات واحد سرمايه گذار صورت گيرد . حقوق ناشي از مالكيت سهام عادي واحد هاي تجاري ديگر موجب مي شود كه واحد سرمايه گذار در نحوه مديريت و تصميم گيريهاي واحد سرمايه پذير اعمال نفوذ كند . بنابراين ، بسياري از واحد هاي تجاري از سرمايه گذاري در سهام عادي به عنوان وسليه اي براي كنترل فعاليت هاي واحد هاي ديگر وهمچنين تحصيل مالكيت واحدهاي كه نقدينگي مناسبي دارند ، استفاده مي كنند .
قسمت ا لف : سرمايه گذاري در سها م عا دي :
ثبت سرمايه گذاريهاي بلند مدت در تاريخ خريد طبق اصل بهاي تمام شده ، سرمايه گذاريهاي بلند مدت در تاريخ خريد بايد به بهاي تمام شده ثبت شود . بهاي تمام شده سرمايه گذاري شامل خريد ، حق الزحمه كارگزار ، ماليات انتقال وساير مخارجي است كه براي تحصيل سرمايه گذاري مزبور مي شود . اگر در ازاي ازرش سرمايه گذاري تحصيل شده دارائيهاي غير از وجه نقد واگذار شود وارزش متعارف دارائيهاي مزبور نيز مشخص نباشد ، در اين صورت ارزش جاري بازار (قيمت بورس) سهام مورد سرمايه گذاري را مي توان مبناي بهاي تمام شده سرمايه گذاري وارزش دارائي غير نقدي واگذار شده در مبادله ، قرار دارد . در اين گونه موارد چنانچه ارزش جاري بازار سهام مورد سرمايه گذاري وارزش متعارف دارائي غير نقدي واگذار شده در مبادله ، مشخص نباشد بايد از نظر كارشناسان وارزيابان مستقل براي تعيين بهاي تمام شده استفاده كرد .
چنانچه دو يا چند گروه مختلف سهام به طور يكجا خريداري شود ، كل مبلغ پرداختي بايد بين گروههاي مختلف سهام سرشكن گردد . اگر سهام خريداري شده در بورس اوراق بهادار مورد معامله باشد از قيمتهاي بازار (بورس) آنها مي توان به عنوان مبنا براي سرشكن كردن بهاي تمام شده استفاده كرد . اين روش تخصيص بهاي تمام شده اصطلاحا روش ارزش نيبس بازار ناميده مي شود .
سرمايه گذاري غالبا در بين فواصل زماني پرداخت سود صورت مي گيرد .
در مورد اوراق قرضه ، طبق اصول پذيرفته شده حسابداري ، بهره (سود تضمين شده)تحقق يافته به عنوان بخشي از بهاي خريد محسوب مگردد زير پرداخت آن تعهد شده است . در مورد سهام ، سود سهام بخشي از بهاي خريد تلقي نمي شود زيرا فرايند كسب سود تا زماني كه توزيع سود سهام اعلام نگردد تكميل نشده است. حال نحوه ثبت سرمايه كذاريهاي بلند مدت در سهام با استفاده از مثال زير بيان كنيم . مثال : شركت خراسان در تاريخ 1/10/1*13 تعداد 500 سهم 500 ريالي شركت تهران را به مبلغ 000/000/1 ريال خريداري مي كند . سود سهام معمولا دراول مهر ماه هر سال پرداخت مي گردد . آخرين سود سهام پرداختي براي سهم 50 ريالي بوده است . ثبت سرمايه گذاري به شرح زير خواهد بود:
سرمايه گذاريهاي بلند مدت - سرمايه گذاري در سهام شركت تهران 000/000/1
بانك 000/000/1
در صورتي كه روش يكنواختي بر مبناي شناسايي ويژه بهاي تمام شده هر گروه از سرمايه گذاريها بطور مشخص بكار گرفته شود،حسابداري سرمايه گذاريهاي بلند مدت آسان مي گردد . هر يك از سرمايه گذاريها بايد بطور
پشتیبانی 24 ساعته :
09909994252
برچسب ها:
مقاله سرمایه گذاری کامل